Sztuka Kreowania » KREATYWNOŚĆ - CO JĄ OGRANICZA? CO JĄ WSPIERA?

,,Kreatywność jest największym darem ludzkiej inteligencji.’’

- Ken Robinson

Mimo że każdy z nas ma w sobie twórczy potencjał, nie zawsze jesteśmy w stanie z niego skorzystać. Jest wiele czynników, które mogą blokować naszą zdolność do twórczego myślenia. Zrozumienie co ogranicza kreatywność, a co ją wspiera, jest kluczem do świadomego kształtowania środowiska sprzyjającego innowacyjnemu myśleniu.

CO OGRANICZA KREATYWNOŚĆ?

Strach przed oceną i krytyką: Obawa, że nasze pomysły zostaną odrzucone lub wyśmiane, skutecznie hamuje chęć dzielenia się nimi. Strach przed negatywną oceną powoduje, że rezygnujemy z odważnych i nowatorskich rozwiązań, ograniczając naszą kreatywność.

Perfekcjonizm: Dążenie do doskonałości sprawia, że trudno nam zakończyć proces twórczy. Perfekcjonizm blokuje gotowość do eksperymentowania, ponieważ obawiamy się, że nasze pomysły nie będą wystarczająco dobre. Zamiast dążyć do postępu, zatrzymujemy się na etapie niekończących się poprawek.

Lęk przed porażką: Strach przed tym, że nasze działania zakończą się niepowodzeniem, skutecznie ogranicza ryzyko podejmowania nowych wyzwań. W efekcie unika się wszelkich działań, które mogłyby prowadzić do odkrywania nowych możliwości, a przecież kreatywność rozwija się najlepiej poprzez eksperymentowanie.

Brak pewności siebie: Niewiara w swoje zdolności twórcze sprawia, że nie dajemy sobie szansy na eksperymentowanie. Osoby, które nie ufają swojemu potencjałowi, częściej rezygnują z nowych pomysłów, zanim te zdążą się rozwinąć.

Stereotypy i uprzedzenia: Sztywne przekonania o tym, kto jest „twórczy”, a kto nie, mogą zamykać nas na własne możliwości. Stereotypy dotyczące wieku, płci czy zawodu sprawiają, że wiele osób rezygnuje z twórczych działań, zakładając, że „nie są do tego stworzeni”.

Zbyt duży stres i presja: Twórcze myślenie wymaga przestrzeni mentalnej. Nadmierna presja na szybkie rezultaty i stresujące warunki pracy zabijają kreatywność, bo nie dają miejsca na refleksję ani odkrywanie nowych rozwiązań.

Brak inspiracji: Kreatywność potrzebuje bodźców. Gdy brakuje nam inspiracji z otoczenia, łatwo popadamy w stagnację. Wystawienie się na nowe doświadczenia i perspektywy to klucz do pobudzania twórczego myślenia.

Brak wsparcia i zachęty: Brak pozytywnego feedbacku ze strony innych osób może poważnie wpłynąć na naszą motywację do twórczych działań. Kiedy nie czujemy wsparcia, stajemy się bardziej skłonni do porzucania swoich pomysłów.

Sztywne myślenie: Przywiązanie do utartych schematów i brak elastyczności w myśleniu blokują twórcze podejście. Kreatywność wymaga otwartości na nowe pomysły, nawet te, które z początku wydają się nierealne.

Nadmierna samokontrola: Ciągłe analizowanie i ocenianie własnych myśli oraz pomysłów sprawia, że trudno jest puścić wodze fantazji i otworzyć się na niesztampowe rozwiązania. Zbyt duża kontrola nad procesem twórczym powoduje, że staje się on mechaniczny i pozbawiony spontaniczności.

Brak czasu na refleksję: Twórczość wymaga czasu, aby mózg mógł swobodnie przetwarzać informacje i łączyć je w nowe pomysły. Zbyt szybkie tempo pracy, brak przerw na odpoczynek i refleksję uniemożliwiają rozwijanie kreatywnych rozwiązań.

Zewnętrzna presja na szybkie rezultaty: Gdy skupiamy się wyłącznie na wynikach i produktywności, a nie na samym procesie twórczym, łatwo zatracić kreatywne podejście. Kreatywność rozwija się w atmosferze wolności, a nadmierne oczekiwania mogą skutecznie ograniczać naszą swobodę myślenia.

,,Jeśli nie jesteś gotowy, żeby popełnić błąd, nigdy nie zrobisz nic oryginalnego.’’

- Ken Robinson

CO WSPIERA KREATYWNOŚĆ?

Otwartość na nowe doświadczenia: Eksplorowanie nowych dziedzin, zadawanie pytań i poszukiwanie różnorodnych inspiracji pozwala na poszerzanie horyzontów. Otwartość na to, co nieznane, to podstawa twórczego myślenia.

Akceptacja porażek: Kreatywność wymaga odwagi do popełniania błędów i przyjmowania niepowodzeń jako elementów procesu nauki. Akceptacja tego, że nie zawsze osiągniemy sukces od razu, pozwala na eksperymentowanie i poszukiwanie lepszych rozwiązań.

Regularne ćwiczenie kreatywności: Podobnie jak z innymi umiejętnościami, kreatywność można rozwijać poprzez regularne ćwiczenia. Twórcze działania, takie jak pisanie, rysowanie czy rozwiązywanie zagadek, pomagają trenować nasz umysł do generowania nowych pomysłów.

Odpowiednia ilość odpoczynku: Odpoczynek i regeneracja umysłu są niezbędne do twórczego myślenia. Przeciążony mózg nie jest w stanie swobodnie pracować nad nowymi ideami. Dlatego przerwy, sen i relaks są kluczowe dla kreatywności.

Zadawanie pytań: Ciekawość świata i kwestionowanie utartych schematów sprzyja rozwojowi kreatywności. Stawianie pytań typu „a co, jeśli?” prowadzi do odkrywania nowych dróg.

Inspirujące otoczenie: Twórcze środowisko, które pobudza nasze zmysły, pomaga w generowaniu nowych pomysłów. Przestrzeń, która jest estetycznie przyjemna i pełna różnorodnych bodźców, sprzyja kreatywności.

Praca w grupie: Wymiana myśli z innymi ludźmi może prowadzić do nowych odkryć. Dyskusje i burze mózgów w grupie pozwalają spojrzeć na problem z różnych perspektyw, co często prowadzi do tworzenia bardziej innowacyjnych rozwiązań.

Otwarty umysł: Gotowość do porzucenia utartych schematów i podejścia z elastycznym nastawieniem sprzyja twórczemu myśleniu. Otwarty umysł to umiejętność postrzegania problemów z różnych perspektyw i poszukiwania nowych, nietypowych rozwiązań.

Medytacja i mindfulness: Praktyki takie jak medytacja czy techniki uważności pomagają uspokoić umysł, redukują stres i pozwalają lepiej skoncentrować się na teraźniejszości. Wyciszenie umysłu sprzyja twórczym przebłyskom i klarownemu myśleniu.

Zabawa i eksperymentowanie: Dziecięca ciekawość i podejście oparte na zabawie wspierają twórcze myślenie. Eksperymentowanie z nowymi pomysłami i podejściami bez obawy o ocenę pomaga rozwijać kreatywność w sposób naturalny i spontaniczny.

Często to my sami zamykamy drzwi do własnej twórczości. Zrozumienie co blokuje, a co wspiera twórcze myślenie, pozwala świadomie kształtować środowisko, które sprzyja rozwojowi kreatywności. Eliminowanie barier, takich jak lęk przed porażką czy presja na szybkie wyniki oraz stwarzanie przestrzeni na otwartość, eksperymentowanie i relaks - to kluczowe elementy w procesie budowania twórczego potencjału.

Jakie małe kroki możesz zrobić już dziś, aby uruchomić swój kreatywny potencjał?